Arystoteles, Zachęta do filozofii, 83. 1-2, 96. 1-3
Roman, syn Piotra i Stanisławy z domu Leśniak, urodził się dnia 12 VIII 1935 r. w Szczepanowicach nad Dunajcem k. Tarnowa.
W latach 1942-1949 uczęszczał do siedmioklasowej
szkoły podstawowej w miejscowości rodzinnej. Po jej ukończeniu
uczęszczał – jako alumn Małego Seminarium Jezuitów –
do klasy ósmej i dziewiątej Liceum Ogólnokształcącego im.
Jana Długosza w Nowym Sączu. Dnia 31 VII 1951 r. wstąpił do zakonu
Towarzystwa Jezusowego i w Starej Wsi koło Krosna odbył dwuletni
nowicjat. Przez następne dwa lata uzupełniał szkołę średnią w Liceum
Ogólnokształcącym prowadzonym przez jezuitów w Starej
Wsi, gdzie 14 VI 1955 r. złożył egzamin dojrzałości.
W latach 1955-1958 odbył na Wydziale Filozoficznym
TJ w Krakowie studia filozoficzne zakończone licencjatem,
równoważnym wówczas z dzisiejszym magisterium (praca
lic.: Podstawowe założenia etyki marksistowskiej,
promotor ks. Tadeusz Ślipko SJ). Przedmioty filozofii systematycznej
były wówczas wykładane po łacinie. Egzaminy również
składano w tym języku.
W latach 1958-1962 studiował teologię na Wydziale Teologicznym TJ Bobolanum w Warszawie, gdzie również uzyskał licencjat (praca lic.: Dzieje kościelne Szczepanowic, promotor ks. Włodzimierz Kamiński SJ).
Dnia 31 VII 1961 r., po trzecim roku studiów
teologicznych – zgodnie ze zwyczajem jezuickim – przyjął w
Warszawie święcenia.
W r. 1962/63 odbył w Paray-le-Monial we Francji tzw.
trzecią probację, czyli studium prawa zakonnego i duchowości
ignacjańskiej. Probację odbywało wraz z nim 33 młodych jezuitów z 14 krajów. Podczas probacji
odbył od lutego do kwietnia 1963 r. praktykę w Rzymie w Sekcji
Polskiej Radia Watykańskiego.
Z Paray-le-Monial wyjeżdżał, zwłaszcza w okresie
Bożego Narodzenia i Wielkanocy, do Montceau-les-Mines i okolicy, by
pomagać w pracy duszpasterskiej wśród tamtejszej Polonii.
Od 1963 do 1966 r. – mieszkając w Collegio Bellarmino
przy via del Seminario 120 w Rzymie – odbywał studia
specjalistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Gregoriańskiego.
Jego profesorami w Rzymie byli m.in. jezuici: Frederic C. Copleston,
Johannes B. Lotz, Gustav A. Wetter, Joseph de Finance i Filippo
Selvaggi. Dnia 8 VI 1966 r. uzyskał tam doktorat filozofii na podstawie
rozprawy La théorie marxiste de la vérité,
której promotorem był Austriak Gustav A. Wetter SJ. W r. 1966/67
dalej studiował filozofię na Uniwersytecie w Monachium, gdzie m.in
uczęszczał na wykłady, jakie prowadzili: Karl Rahner SJ, Max
Müller i Helmut Kuhn.
W sierpniu 1967 r. Darowski wrócił do Polski
i zamieszkał w Kolegium Jezuitów w Krakowie przy ul. Kopernika
26. Tego samego roku rozpoczął zajęcia dydaktyczne na Wydziale
Filozoficznym Towarzystwa Jezusowego w Krakowie, wykładając początkowo
wprowadzenie do filozofii (do 1976 r.) i zagadnienia ateizmu i dialogu
z niewierzącymi (do 1971 r.). Od 1969 r. wykłada filozofię
człowieka, a od lat 90. – także historię filozofii w Polsce.
Od 1990 r. – po uzyskaniu przez Wydział w 1989
r. osobowości prawnej i praw publicznych, umożliwiających przyjmowanie
studentów świeckich – wykładał filozofię człowieka także w
Instytucie Kultury Religijnej, a od 1991 r. również w Sekcji
Pedagogiki Religijnej tegoż Wydziału.
W 1969 r. po uzyskaniu nihil obstat Kongregacji pro Institutione Catholica
Przełożony Generalny Jezuitów, O. Pedro Arrupe, Wielki Kanclerz
Wydziału Filozoficznego TJ w Krakowie, mianował go profesorem
nadzwyczajnym. Dnia 22 IV 1971 r. Darowski złożył w Bazylice Najśw.
Serca Jezusa w Krakowie uroczystą profesję czterech ślubów. Od 1
XII 1974 r. do 28 II 1975 r. brał w Rzymie udział w 32. Kongregacji Generalnej Jezuitów.
W latach 1970-1976 wykładał wprowadzenie do
filozofii i filozofię człowieka w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym
w Krakowie, a w latach 1971-1973 prowadził tamże seminarium z zakresu
ateizmu. Po nawiązaniu w 1973 r. współpracy Wydziału Filozoficznego TJ w
Krakowie z Papieskim Wydziałem Teologicznym w Krakowie (obecnie Uniwersytet
Papieski Jana Pawła II) w dziedzinie nauczania filozofii
wykładał wprowadzenie do filozofii (1973-1976) i filozofię człowieka
(1973-1978) także studentom PAT. W latach 1973-1975 prowadził wykłady z wybranych zagadnień
światopoglądowych na kierowanym przez ks. prof. Józefa
Tischnera Studium Myśli Współczesnej przy PAT.
Od 1968 do 1973 r. pełnił obowiązki prefekta
studiów Wydziału Filozoficznego TJ w Krakowie, a od 1973 do 1982
r. był przez trzy kadencje dziekanem tego Wydziału oraz członkiem Rady
Naukowej Episkopatu Polski. W latach 1970-1974 był przewodniczącym
Sekcji Filozoficznej Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie, a
od 1976 do 1982 r. – przewodniczącym Towarzystwa Naukowego Księży
Jezuitów w Krakowie.
Od 1978 do 1984 r. był rektorem Kolegium
Jezuitów w Krakowie przy ul. Kopernika 26, w którym ma
siedzibę Wydział Filozoficzny TJ i Wyższe Seminarium Duchowne
Jezuitów. W latach 1989-1994 członkiem Komisji Episkopatu Polski
do Spraw Dialogu z Niewierzącymi.
Gdy w 1989 r. Wydział Filozoficzny TJ w Krakowie
uzyskał osobowość prawną i prawa publiczne, zaszła potrzeba habilitacji
– której w uczelniach kościelnych przedtem nie wymagano
– dla jego pracowników dydaktyczno-naukowych. W związku z
tym Darowski habilitował się w 1990 r. na Wydziale Filozoficznym PAT w
Krakowie na podstawie rozprawy Filozofia w szkołach jezuickich w Polsce w XVI wieku.
W 1990 r. został profesorem zwyczajnym. Od 1993 do 2003 r. był
zatrudniony jako profesor także na Wydziale Filozofii PAT w Krakowie, a od 1999 do
2003 r. był tamże kierownikiem Katedry Historii Filozofii Nowożytnej i
Współczesnej.
W latach 1994-1997 był ponownie dziekanem Wydziału
Filozoficznego TJ w Krakowie. W tym czasie systematycznie powiększała
się liczba studentek i studentów świeckich (w Sekcji Pedagogiki Religijnej) i w r.
1996/97 przekroczyła 1000 (w tym 25 obcokrajowców), a liczba
profesorów i wykładowców wynosiła w tym samym czasie 90
(w tym połowa to jezuici).
Dnia 31 I 1996 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej
potwierdziło prawo Wydziału do nadawania stopnia doktora nauk
humanistycznych w zakresie filozofii. Od końca 1996 r. – po
zwolnieniu (w wyniku długoletnich starań) pomieszczeń zajmowanych od II
wojny światowej przez dwie kliniki Akademii Medycznej (obecnie
Collegium Medicum UJ), które zostały przeniesione w inne miejsca
– prowadzono kapitalny remont zachodniego skrzydła budynku i
budowę nowego skrzydła, dzięki czemu od roku akad. 1997/ 98 zajęcia
akademickie były już prowadzone w odnowionej części gmachu. W roku
akad. 1998/99 otwarto Sekcję Filozofii Systematycznej także dla
studentek i studentów świeckich.
Od 30 III 2001 do 11 IX 2007 r. Darowski był znowu
dziekanem Wydziału Filozoficznego, który od 1999 r. stanowi
część utworzonej wtedy dwu-wydziałowej (filozofia i pedagogika) Wyższej
Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum
w Krakowie – z prawami kościelnymi i państwowymi (obecnie Akademia Ignatianum). W 2005 r. na
Wydziale Filozoficznym otwarto nowy kierunek: Kulturoznawstwo. W 2007
r. otwarto kolejny nowy kierunek: Politologię. W r. 2007/2008 na
Ignatianum było zatrudnionych 230 pracowników dydaktyczno-naukowych, a liczba studentów przekroczyła 3000. Obecnie liczy 300 pracowników dydaktyczno-naukowych oraz ok. 4000 studentek i studentów.
W latach 2001-2010 Darowski był członkiem-konsultorem Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. W maju 2003 r. i ponownie w 2007 i 2011 r. został wybrany członkiem Komitetu Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk.
W latach 1972-2001 był dyrektorem Wydawnictwa Wydziału Filozoficznego. W ciągu tego okresu ukazało się ponad 80 pozycji. W latach 1988-1994 ks. Darowski wydawał "Rocznik Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Jezusowego w Krakowie". W r. 1996 założył i do 2006 r. redagował rocznik "Forum Philosophicum". Zawierał on prace pisane w większości w językach obcych z obszernymi streszczeniami w języku polskim, a artykuły po polsku mają obszerne streszczenia w języku obcym, najczęściej angielskim.
Darowski brał czynny udział w wielu kongresach i zjazdach krajowych i międzynarodowych.
Z jego inicjatywy otwarto w Ignatianum w 2009 r. Uniwersytet Trzeciego Wieku, którego jest dyrektorem. W latach 2011-2012 był w Ignatianum kierownikiem studiów doktoranckich z filozofii i pedagogiki.
Główne dziedziny jego zainteresowań naukowych to:
filozofia człowieka oraz historia filozofii w Polsce, zwłaszcza
jezuitów. Systematycznie badał i opracowywał (i czyni to nadal)
filozofię jezuitów w Polsce, tworząc jej syntezę.
W uprawianej przez siebie filozofii znajduje
inspirację w tradycji Arystotelesowsko-tomistycznej. Uwzględnia jednak
nowszą myśl filozoficzną, zwłaszcza nurtu personalistycznego i
aksjologicznego, a także nurtu dialogicznego.
Darowski wykazuje niezwykłe zainteresowanie dziejami
i teraźniejszością miejscowości rodzinnej, czego owocem jest trylogia
o Szczepanowicach, tj. trzy obszerne tomy dotyczące tej miejscowości.
Ks. Roman Darowski jest autorem ponad 350 prac,
głównie z zakresu filozofii i historii; wydał 20 książek. Ponad
50 prac ukazało się w językach obcych.