Philosophia vitam alere
Żyć filozofią

Prof. zw. dr hab. Roman Darowski SJ
Wydział Filozoficzny

AKADEMIA IGNATIANUM
ul. Kopernika 26, 31-501 Kraków
Tel.   12 629 33 07, Fax.  12 423 00 38
[email protected]
[email protected]
  | >> | Z biegiem lat...  | Bibliografia | Myśl filozoficznaKsięga Pamiątkowa |    
Przeto należy stwierdzić, że człowiek czuwający żyje pełniej niż śpiący,
a człowiek korzystający ze swych zdolności umysłowych żyje pełniej
niż ten, który je tylko posiada. [...]
Dlatego też wszyscy, którzy potrafią, powinni uprawiać filozofię,
bo na tym polega w pełni dobre ludzkie życie
lub stanowi to najprawdziwszą przyczynę dobrego życia.

Arystoteles, Zachęta do filozofii, 83. 1-2, 96. 1-3


Roman, syn Piotra i Stanisławy z domu Leśniak, urodził się dnia 12 VIII 1935 r. w Szczepanowicach nad Dunajcem k. Tarnowa.
    W latach 1942-1949 uczęszczał do siedmioklasowej szkoły podstawowej w miejscowości rodzinnej. Po jej ukończeniu uczęszczał – jako alumn Małego Seminarium Jezuitów – do klasy ósmej i dziewiątej Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Długosza w Nowym Sączu. Dnia 31 VII 1951 r. wstąpił do zakonu Towarzystwa Jezusowego i w Starej Wsi koło Krosna odbył dwuletni nowicjat. Przez następne dwa lata uzupełniał szkołę średnią w Liceum Ogólnokształcącym prowadzonym przez jezuitów w Starej Wsi, gdzie 14 VI 1955 r. złożył egzamin dojrzałości.
    W latach 1955-1958 odbył na Wydziale Filozoficznym TJ w Krakowie studia filozoficzne zakończone licencjatem, równoważnym wówczas z dzisiejszym magisterium (praca lic.: Podstawowe założenia etyki marksistowskiej, promotor ks. Tadeusz Ślipko SJ). Przedmioty filozofii systematycznej były wówczas wykładane po łacinie. Egzaminy również składano w tym języku.
    W latach 1958-1962 studiował teologię na Wydziale Teologicznym TJ Bobolanum w Warszawie, gdzie również uzyskał licencjat (praca lic.: Dzieje kościelne Szczepanowic, promotor ks. Włodzimierz Kamiński SJ).
    Dnia 31 VII 1961 r., po trzecim roku studiów teologicznych – zgodnie ze zwyczajem jezuickim – przyjął w Warszawie święcenia.
    W r. 1962/63 odbył w Paray-le-Monial we Francji tzw. trzecią probację, czyli studium prawa zakonnego i duchowości ignacjańskiej. Probację odbywało wraz z nim 33 młodych jezuitów z 14 krajów. Podczas probacji odbył od lutego do kwietnia 1963 r. praktykę w Rzymie w Sekcji Polskiej Radia Watykańskiego.
    Z Paray-le-Monial wyjeżdżał, zwłaszcza w okresie Bożego Narodzenia i Wielkanocy, do Montceau-les-Mines i okolicy, by pomagać w pracy duszpasterskiej wśród tamtejszej Polonii.
    Od 1963 do 1966 r. – mieszkając w Collegio Bellarmino przy via del Seminario 120 w Rzymie – odbywał studia specjalistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Gregoriańskiego. Jego profesorami w Rzymie byli m.in. jezuici: Frederic C. Copleston, Johannes B. Lotz, Gustav A. Wetter, Joseph de Finance i Filippo Selvaggi. Dnia 8 VI 1966 r. uzyskał tam doktorat filozofii na podstawie rozprawy La théorie marxiste de la vérité, której promotorem był Austriak Gustav A. Wetter SJ. W r. 1966/67 dalej studiował filozofię na Uniwersytecie w Monachium, gdzie m.in uczęszczał na wykłady, jakie prowadzili: Karl Rahner SJ, Max Müller i Helmut Kuhn.
    W sierpniu 1967 r. Darowski wrócił do Polski i zamieszkał w Kolegium Jezuitów w Krakowie przy ul. Kopernika 26. Tego samego roku rozpoczął zajęcia dydaktyczne na Wydziale Filozoficznym Towarzystwa Jezusowego w Krakowie, wykładając początkowo wprowadzenie do filozofii (do 1976 r.) i zagadnienia ateizmu i dialogu z niewierzącymi (do 1971 r.). Od 1969 r. wykłada filozofię człowieka, a od lat 90. – także historię filozofii w Polsce.
    Od 1990 r. – po uzyskaniu przez Wydział w 1989 r. osobowości prawnej i praw publicznych, umożliwiających przyjmowanie studentów świeckich – wykładał filozofię człowieka także w Instytucie Kultury Religijnej, a od 1991 r. również w Sekcji Pedagogiki Religijnej tegoż Wydziału.
    W 1969 r. po uzyskaniu nihil obstat Kongregacji pro Institutione Catholica Przełożony Generalny Jezuitów, O. Pedro Arrupe, Wielki Kanclerz Wydziału Filozoficznego TJ w Krakowie, mianował go profesorem nadzwyczajnym. Dnia 22 IV 1971 r. Darowski złożył w Bazylice Najśw. Serca Jezusa w Krakowie uroczystą profesję czterech ślubów. Od 1 XII 1974 r. do 28 II 1975 r. brał w Rzymie udział w 32. Kongregacji Generalnej Jezuitów.
    W latach 1970-1976 wykładał wprowadzenie do filozofii i filozofię człowieka w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie, a w latach 1971-1973 prowadził tamże seminarium z zakresu ateizmu. Po nawiązaniu w 1973 r. współpracy Wydziału Filozoficznego TJ w Krakowie z Papieskim Wydziałem Teologicznym w Krakowie (obecnie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II) w dziedzinie nauczania filozofii wykładał wprowadzenie do filozofii (1973-1976) i filozofię człowieka (1973-1978) także studentom PAT. W latach 1973-1975 prowadził wykłady z wybranych zagadnień światopoglądowych na kierowanym przez ks. prof. Józefa Tischnera Studium Myśli Współczesnej przy PAT.
    Od 1968 do 1973 r. pełnił obowiązki prefekta studiów Wydziału Filozoficznego TJ w Krakowie, a od 1973 do 1982 r. był przez trzy kadencje dziekanem tego Wydziału oraz członkiem Rady Naukowej Episkopatu Polski. W latach 1970-1974 był przewodniczącym Sekcji Filozoficznej Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie, a od 1976 do 1982 r. – przewodniczącym Towarzystwa Naukowego Księży Jezuitów w Krakowie.
    Od 1978 do 1984 r. był rektorem Kolegium Jezuitów w Krakowie przy ul. Kopernika 26, w którym ma siedzibę Wydział Filozoficzny TJ i Wyższe Seminarium Duchowne Jezuitów. W latach 1989-1994 członkiem Komisji Episkopatu Polski do Spraw Dialogu z Niewierzącymi.
    Gdy w 1989 r. Wydział Filozoficzny TJ w Krakowie uzyskał osobowość prawną i prawa publiczne, zaszła potrzeba habilitacji – której w uczelniach kościelnych przedtem nie wymagano – dla jego pracowników dydaktyczno-naukowych. W związku z tym Darowski habilitował się w 1990 r. na Wydziale Filozoficznym PAT w Krakowie na podstawie rozprawy Filozofia w szkołach jezuickich w Polsce w XVI wieku. W 1990 r. został profesorem zwyczajnym. Od 1993 do 2003 r. był zatrudniony jako profesor także na Wydziale Filozofii PAT w Krakowie, a od 1999 do 2003 r. był tamże kierownikiem Katedry Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej.
    W latach 1994-1997 był ponownie dziekanem Wydziału Filozoficznego TJ w Krakowie. W tym czasie systematycznie powiększała się liczba studentek i studentów świeckich (w Sekcji Pedagogiki Religijnej) i w r. 1996/97 przekroczyła 1000 (w tym 25 obcokrajowców), a liczba profesorów i wykładowców wynosiła w tym samym czasie 90 (w tym połowa to jezuici).
    Dnia 31 I 1996 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej potwierdziło prawo Wydziału do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie filozofii. Od końca 1996 r. – po zwolnieniu (w wyniku długoletnich starań) pomieszczeń zajmowanych od II wojny światowej przez dwie kliniki Akademii Medycznej (obecnie Collegium Medicum UJ), które zostały przeniesione w inne miejsca – prowadzono kapitalny remont zachodniego skrzydła budynku i budowę nowego skrzydła, dzięki czemu od roku akad. 1997/ 98 zajęcia akademickie były już prowadzone w odnowionej części gmachu. W roku akad. 1998/99 otwarto Sekcję Filozofii Systematycznej także dla studentek i studentów świeckich.
    Od 30 III 2001 do 11 IX 2007 r. Darowski był znowu dziekanem Wydziału Filozoficznego, który od 1999 r. stanowi część utworzonej wtedy dwu-wydziałowej (filozofia i pedagogika) Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie – z prawami kościelnymi i państwowymi (obecnie Akademia Ignatianum). W 2005 r. na Wydziale Filozoficznym otwarto nowy kierunek: Kulturoznawstwo. W 2007 r. otwarto kolejny nowy kierunek: Politologię. W r. 2007/2008 na Ignatianum było zatrudnionych 230 pracowników dydaktyczno-naukowych, a liczba studentów przekroczyła 3000. Obecnie liczy 300 pracowników dydaktyczno-naukowych oraz ok. 4000 studentek i studentów.
   W latach 2001-2010 Darowski był członkiem-konsultorem Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. W maju 2003 r. i ponownie w 2007 i 2011 r. został wybrany członkiem Komitetu Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk.
   W latach 1972-2001 był dyrektorem Wydawnictwa Wydziału Filozoficznego. W ciągu tego okresu ukazało się ponad 80 pozycji. W latach 1988-1994 ks. Darowski wydawał "Rocznik Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Jezusowego w Krakowie". W r. 1996 założył i do 2006 r. redagował rocznik "Forum Philosophicum". Zawierał on prace pisane w większości w językach obcych z obszernymi streszczeniami w języku polskim, a artykuły po polsku mają obszerne streszczenia w języku obcym, najczęściej angielskim.
   Darowski brał czynny udział w wielu kongresach i zjazdach krajowych i międzynarodowych.
Z jego inicjatywy otwarto w Ignatianum w 2009 r. Uniwersytet Trzeciego Wieku, którego jest dyrektorem. W latach 2011-2012 był w Ignatianum kierownikiem studiów doktoranckich z filozofii i pedagogiki.
   
    Główne dziedziny jego zainteresowań naukowych to: filozofia człowieka oraz historia filozofii w Polsce, zwłaszcza jezuitów. Systematycznie badał i opracowywał (i czyni to nadal) filozofię jezuitów w Polsce, tworząc jej syntezę.
    W uprawianej przez siebie filozofii znajduje inspirację w tradycji Arystotelesowsko-tomistycznej. Uwzględnia jednak nowszą myśl filozoficzną, zwłaszcza nurtu personalistycznego i aksjologicznego, a także nurtu dialogicznego.
    Darowski wykazuje niezwykłe zainteresowanie dziejami i teraźniejszością miejscowości rodzinnej, czego owocem jest trylogia o Szczepanowicach, tj. trzy obszerne tomy dotyczące tej miejscowości.
    Ks. Roman Darowski jest autorem ponad 350 prac, głównie z zakresu filozofii i historii; wydał 20 książek. Ponad 50 prac ukazało się w językach obcych.